De NEVI PMI van september was 51.6, precies hetzelfde als in augustus en gaf daarmee historisch gezien een slechts lichte verbetering aan. Niettemin zag september de grootste banengroei in acht maanden.
De verbetering in de productiesector was vooral het gevolg van een marginale toename van de nieuwe orders. De exportorders daalden voor de tweede keer in drie maanden, zij het deze maand in zeer geringe mate. De toename van de productieomvang bleef stabiel en was beperkt.
De inkoopprijsinflatie was het laagst in zevenendertig maanden en de stijging van de verkoopprijzen was samen met oktober 2016 en juni 2019 het kleinst in drie jaar, zo blijkt uit de meest recente cijfers van NEVI PMI. De inkoopactiviteiten stagneerden grotendeels en de toename van de hoeveelheid ingekocht materiaal was gering. De materiaalvoorraad nam in de geringste mate toe in drie maanden. De voorraad gereed product daalde voor de eerste keer sinds april, zij het minimaal. De Nederlandse producenten lieten ondertussen het grootste optimisme in acht maanden zien. De producenten bleven optimistisch over de toekomst, maar dit optimisme was wel het kleinst in drie maanden.
Niet saai
Dat de NEVI PMI index exact hetzelfde is als de maand ervoor, noemt Bart Vos, Scientific Director Brightlands Institute for Supply Chain Innovation (BISCI) en verbonden aan Maastricht University allerminst saai. “Bij een nadere analyse zijn er wel degelijk interessante ontwikkelingen te zien”, zegt hij. “Positief is bijvoorbeeld dat er in september sprake was van de grootste banengroei in de laatste acht maanden. Mogelijk is dit ook een verklaring voor het toegenomen optimisme bij Nederlandse producenten. Kijkend naar ontwikkelingen op exportgebied lijkt dat optimisme echter wat voorbarig te noemen. De nieuwe exportorders index zakte onder de 50.0 en dat duidt op een daling in het aantal orders uit onze exportmarkten, slecht nieuws voor een handelsland als Nederland. Dit is ook een mooi bruggetje naar ontwikkelingen in de wereldeconomie, daar is het ook bepaald niet saai te noemen. Medio september kwam ING met een interessant rapport naar buiten over een mogelijke krimp in de wereldhandel. Dat zou voor het eerst zijn sinds het omvallen van Lehman Brothers in september 2008. De bank verwacht wel herstel in 2020, met wel als belangrijke randvoorwaarde dat de grootmachten VS en China tot een akkoord komen om de slepende handelsoorlog toch minimaal te dempen. En het is bepaald geen uitgemaakte zaak dat zo’n akkoord er gaat komen. Het gaat immers niet alleen om de importtarieven kwestie, dat is op zich al complexe materie, maar ook om zaken als intellectueel eigendom en technologie. Verder helpen de “spierballen” tweets van de Amerikaanse president ook niet echt in dit proces, de Chinezen voelen zich daar toch vaak door geschoffeerd. Dichterbij huis is er een maand voor de fameuze 31 oktober deadline ook nog geen oplossing voor de slepende Brexit kwestie. De recente ontwikkelingen in de Britse politiek zijn wat dit betreft ook weinig hoopgevend te noemen. Net als in het voetballen is de ene 0-0 de andere niet, soms duidt een ‘brilstand’ uitslag op een bijzonder saaie wedstrijd, soms kan het toch een enerverend potje voetbal zijn geweest. De stabilisatie van de PMI in de afgelopen maand zit daar ergens tussenin: niet bloedstollend spannend, maar zeker ook niet saai.”
Nieuwe export orders index
De seizoensmatig aangepaste Nieuwe export orders index zakte in september onder de geen-veranderingsgrens van 50.0 en dit maakte een einde aan het herstel van augustus. Het laatste cijfer wijst voor de tweede keer in drie maanden op een daling van het aantal orders uit de exportmarkten. De respondenten schreven deze daling van het aantal export orders toe aan de zwakke buitenlandse vraag. Deze laatste daling was echter gering en kleiner dan de vorige daling in juli.
Werkgelegenheid Index
De werkgelegenheid nam in september opnieuw toe. Hiermee komt de huidige periode van grotere personeelsbestanden op meer dan vierenhalfjaar. Deze toename was bovendien groter dan in augustus en de grootste in acht maanden. De algehele uitbreiding van de werkgelegenheid was sterk. Voor de subsectoren was er bij de producenten van halffabricaten sprake van de grootste toename, gevolgd door de subsector consumptiegoederen. De producenten van investeringsgoederen noteerden een slechts geringe stijging van de werkgelegenheid.
Inkoopprijs index
De inkoopprijsinflatie in de Nederlandse productiesector was in september minder groot. De inflatie was de laagste in de huidige periode van groei die in september 2016 begon. De stijging van de inkoopprijzen lag bovendien ruim onder het lange termijn gemiddelde van het onderzoek. Bij de subsectoren was er bij de producenten van consumptiegoederen en investeringsgoederen sprake van een forse stijging van de inkoopprijzen. Dit in tegenstelling tot de subsector halffabricaten waar een sterke daling werd genoteerd.